| Konstantynopol Κωνσταντινούπολη | |
|---|---|
 | |
| Hagia Sofia - symbol miasta | |
| Przydomki: | |
| Βασιλεύουσα, ἡ Πόλη, ἡ βασιλική Πόλη | |
| Państwo |  Cesarstwo Rzymian
|
| Eparchia | Konstantynopol |
| Data założenia | 330 r.n.e |
| Eparcha | Michael Philanthropenos |
| Powierzchnia | 4818 km² |
| Populacja • liczba ludności • gęstość |
7901601 1640 os./km² |
Konstantynopol (gr. Κωνσταντινούπολη), oficjalnie Konstantynopol Nowy Rzym (gr. Κωνσταντινούπολη Νέα Ρώμη) - stolica, największe i najludniejsze miasto Cesarstwa Rzymskiego oraz jego centrum kulturalne, handlowe i finansowe. Obszar metropolitalny rozciąga się się po obu stronach cieśniny morskiej Bosfor, od północnego wybrzeża Propontydy do południowego wybrzeża Morza Czarnego. Położenie miejscowości zarówno w europejskiej Tracji, jak i azjatyckiej Bitynii sprawia, że jest ona jedyną metropolią świata znajdującą się na dwóch kontynentach.
Jedno z większych i najludniejszych miast świata. Siedziba Uniwersytetu Konstantynopolitańskiego - najstarszej tego typu uczelni na świecie.
Geografia[]
Miasto położone jest nad cieśniną Bosfor i Propontydą. Zachodnia część miasta znajduje się w Europie, wschodnia natomiast w Azji. Powierzchnia miasta wynosi 78 km2, zaś całej metropolii 4818 km2.
Konstantynopol miejski tworzą trzy części: część azjatycka, półwysep po stronie europejskiej na południe od Złotego Rogu oraz dzielnica Galata.
Klimat[]
Miasto znajduje się w strefie klimatu śródziemnomorskiego z pewnymi wpływami klimatu kontynentalnego; ciepłe i wilgotne lato, zimną, deszczową oraz często śnieżną zimę. Roczna suma opadów wynosi średnio 844 mm. Zimą często występują opady śniegu. Od czerwca do sierpnia temperatura wynosi średnio 28 °C. Najcieplejszym miesiącem jest czerwiec, a najchłodniejszym styczeń. Miasto jest wietrzne, średnia prędkość wiatru wynosi 17 km/h.
Nazwa[]
Pierwsza nazwa miasta – Bizancjum (stgr. Βυζάντιον Byzantion) – pochodziła od imienia jego założyciela – Byzasa. W III wieku n.e. miasto nosiło nazwę Augusta Antonina, na cześć syna Septymiusza Sewera – Antoniusza. Cesarz Konstantyn I Wielki zmienił nazwę miasta na Nova Roma, czyli Nowy Rzym, jednocześnie gruntownie przebudowując miasto. Inne nazwy z tego okresu to: Wschodni Rzym, Drugi Rzym, Roma Constantinopolitana.
Nazwa Konstantynopol (gr. Κωνσταντινούπολη Konstantinupoli, łac. Constantinopolis), czyli „Miasto Konstantyna”, została po raz pierwszy użyta przez cesarza Teodozjusza II i stała się oficjalną nazwą miasta.
W krajach słowiańskich dawniej miasto było znane także jako Carogród, w tekstach skandynawskich Miklagard.
Administracja[]
Wielkim prokathimenosem Konstantynopola i eparchą metropolii jest od 2015 Michael Philanthropenos. Podział miasta został ustalony po reformie administracyjnej z roku 1900. Metropolia jest podzielona na dzielnice i miasta.
Dzielnice Konstantynopola:
- po stronie europejskiej: Hagios Demetrios, Bukoleon, Perama, Vlanga, Platea, Fanarion, Blacherny, Petrion, Deuteron, Pempton, Triton, Psamathia, Kserolofos, Strongylon, Pege, Kosmidion, Filopation, Stara Galata (Pera), Nowa Galata, Diplokionion, Maximilianoupolis
- po stronie azjatyckiej: Chryzopol, Chalkedon, Hierea, Wyspy Książęce
Wielki prokathimenos miasta jest wybierany co pięć lat, pomniejsze miasta wchodzące w skład metropolii posiadają swojego burmistrza i radę miejską.
Demografia[]
W 2014 roku ludność miasta wyniosła 1400234, natomiast obszaru metropolitalnego 6501367, łącznie 7901601
Mur miejski od strony Propontyty
Gęstość zaludnienia całego obszaru wynosi 1640 mieszkańców na km2.
Ludność miasta według narodowości[]
- Grecy - 67,86%
- Egipcjanie - 9,28%
- Ormianie - 7,86%
- Bułgarzy - 6,48%
- Syryjczycy - 3,57%
- Polacy - 1,43%
- Albańczycy - 1,43%
- Italczycy - 0,74%
- Francuzi - 0,705%
- Niemcy - 0,64%
- Hiszpanie - 0,005%
Transport[]
Kolej[]
Konstantynopol posiada dwa główne dworce kolejowe: Konstantynopol Voukoleon po stronie europejskiej oraz Hierea po stronie azjatyckiej.
Kolej po obu stronach Bosforu nie są połączone, natomiast rozkład pociągów jest zsynchronizowany z promami, w planach jest wybudowanie tunelu po północnej stronie Bosforu.
Żegluga[]
W Konstantynopolu znajduje się największy port w Romanii pełniący funkcje towarowe, mieści się on w Hierei. W centrum działają porty: Teodozjusza (pasażerski) i Juliana przylegający do dworca Voukoleon.
Przez Bosfor regularnie kursują promy pasażerskie, podróż jest tania i szybka.